İstifadə bir
çox dərmanın az və ya çox yan təsirinin olduğunu bilirik. Cəmiyyətin bu
mövzudakı məşhur inancı bu təsirin mənfi olduğu istiqamətindədir, ki bu da bir
baxıma doğrudur ... İstifadə bəzi dərmanların təməl istifadə sahələri xaricində
digər xəstəliklərə yaxşı gələ bilən müsbət yan təsirlərinin də olduğu zaman
zaman edilən araşdırmalarla ortaya çıxarılmaqdadır. Bu müsbət yan təsir edər,
kimi zaman dərman laboratoriya mərhələsində, bəzən klinik mərhələdə, kimi zaman
da dərman bazara çıxdıqdan illər sonra edilən araşdırmalarla
ortaya çıxa bilməkdədir.
ortaya çıxa bilməkdədir.
Bu mövzuda olduqca çox nümunə var
Məsələn, bu anda bazarda erektil disfonksiyon üçün
istifadə viagra, başlanğıcda yüksək təzyiq üçün istifadə edilməsi düşünülərkən,
klinik deneylar mərhələsində yan təsirinin erreksiyona səbəb olduğunun görülməsi
ilə dərmanın bazara cinsi gücü artırıcı olaraq sürülməsi kimi. Və ya bütün
Dünyada milyonlarla insanın ağrı kəsici olaraq istifadə Aspirinin illər sonra
qan nazildici xüsusiyyətinin ortaya çıxarılması ilə dərmanın laxtalanma
pozuqluqlarında da müalicə məqsədli istifadə edilməsi kimi ...
Bu mövzuda bir çox nümunə araşdırma var və bu
araşdırmalardan biri də 10 Fevral 2015-ci il tarixli Nature Medicine jurnalında
nəşr olunan araşdırmadır. Bu araşdırma, öskürək dərmanlarının yan təsirinin
Diabet müalicəsindən böyük ümidlər vəd ola biləcəyini göstərir. Jurnaldakı
araşdırmaya keçmədən əvvəl mövzunun daha yaxşı anlaşıması baxımından insulin
istehsalı ilə Diabet arasındakı əlaqəyə qısaca toxunmaqda fayda var.
İnsülin'in vəzifəsi nədir, yoxluğunda nə kimi təhlükələr
ortaya çıxar
İnsulin, Pankreastaki Beta Hüceyrələri tafından
üretlen və şəkər maddələr mübadiləsi üçün lazımlı olan bir hormondur.İnsülin
yoxluğunda qan şəkəri səviyyəsi yüksələrək təhlükəli ölçülərə çatır. Qan şəkərinin
bədəndə uzun illər yüksək seyr başda damarlar olmaq üzrə bir çox orqana zərər
verir. Diabet xəstələrində insulin hormonu istehsalı kafi səviyyədə olmadığı
üçün xəstələrin qan şəkəri davamlı yüksək səviyyələrdə seyr edər.
Diabet Tip 1 və Diabet Tip 2 nin səbəbləri fərqli
olsada hər ikisində də qan şəkəri yüksəlir
Diabet Tip 1: Avto immün bir xəstəlikdir. İmmunitet
sistemində vəzifə edən bəzi xüsusi hüceyrələr (Antitellər) pankreasta olan
Beta-Hüceyrələrinə hücum onların iltihablanmasına və yox olmasına səbəb olur.
Diabet Tip 2: Müxtəlif səbəblərdən qaynaqlana bilər.
Ümumiyyətlə ya beta hüceyrələrinin fəaliyyəti məhdud olduğu, ya da insulin qəbuledicilərinin
insulin hormonuna qarşı zəif reaksiya verməsindən qaynaqlanır.
Öskürək siropu şəkər xəstəliklərinə müsbət təsiri
Düsseldorf Heinrich-Heine-tutundan Eckhard Lammert və
qrupunun etmiş olduğu bir araşdırma, birçoköksürük siropu və pastilde faktor
maddə olaraq istifadə Dekstrometorfan aktiv maddəsinin Diabet 2hastalarında qan
şəkəri səviyyəsini müsbət istiqamətdə təsir etdiyini göstərir.
Eckhard Lammert və qrupu bu araşdırma ilə pankreastaki
Beta hüceyrələrinin üzərində olan NMDA qəbuledicilərinin Dekstrometorfan tərəfindən
bloka edilərək xəbərdar edildiyini və eyni zamanda DekstrometorfanınBeta Hüceyrələri
ölümlərini də maneə törətdiyini tapdılar.
Beta Hüceyrələrinin xəbərdar edilməsi nə anlama gəlir?
Beta Hüceyrələri, yuxarıda da qısaca ifadə edildiyi
kimi pankreasta olan və insulin istehsal edən xüsusiləşmiş hüceyrələrdir.
Dekstrometorfan tərəfindən xəbərdar edilən Beta Hüceyrələri insulin istehsalını
hərəkətə gətirərək qanda insülin'in artmasına səbəb olur. Qandakı insülin'in
artmasıyla şəkərin hüceyrələrə daşınması başlayır və buna bağlı olaraq qandakı
şəkər konsentrasiyası düşər.
Əgər insulin yoxsa qandakı şəkər hüceyrələrə taşınamaz
və nəticədə Hiperglisemi'nin başlaması qaçılmaz olur.
xəbərdarlıq:
Məqalədə, Dekstrometorfan'in hər nə qədər edilən testlərdə
siçanlar və insanlarda qan şəkərini müvəffəqiyyətli bir şəkildə saldığı təsbit
edilsə də, araşdırmanın daha geniş diametrli edilməyə ehtiyacının olduğu ifadə
edilir. Mütəxəssislər, insanların şəkərini salmaq məqsədə ilə idarəsiz bir şəkildə
öskürək siropu tüketmemesini əhəmiyyətlə vurğulanır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder